Бүгін Қазақстанда «Ұлттық валюта – теңге күні» атап өтілуде. Осы күні, 15 қарашада, қазақстандық теңгенің айналымға енгізілгенінің мерейтойында Қазақстанның қаржы жүйесі қызметкерлерінің кәсіби мерекесі де тойланады.
Қазақстан бұрынғы КСРО-ның соңғы елдерінің бірі болып рубль аймағынан шығып, өз ұлттық валютасын айналымға енгізді. Қазақстанның ұлттық валютасының дизайнын жасау жұмыстары 1991 жылы басталып, банкноттардың үлгілері 1992 жылы тамызда Ұлттық банк басқармасының қаулысымен бекітіліп, ал «Қазақстан Республикасының ұлттық валютасын айналымға енгізу туралы» қаулысы 1993 жылы 12 қарашада ғана шықты. 1993 жылы 15 қарашада теңге айналымға енді.
Теңге атауы орта ғасырларда кең тараған көне түркі ұсақ теңгелерінің тарихынан алынған. «Таньга» деп аталатын монеталар туралы алғашқы ескерту 1361 жылғы тарихи ескерткіштерде пайда болды.
Егемен Қазақстанның қағаз теңгелерінің бірінші партиясы 1, 3, 5, 10, 20, 50, 100 теңгелік номиналдардан тұрды. Банкноттардың бет жағына Қазақстанның ұлы тұлғалары: Әл-Фараби, Сүйінбай, Құрманғазы, Ш.Уәлиханов, Әбілқайырхан, Абылайхан, Абайдың портреттері орналастырылған. Артқы жағында мәдени-табиғат ескерткіштері: Яссауи кесенесі, Маңғыстаудың жартастағы суреттері, Бурабай көлі, Алатау пейзажы, бүркітті шабандоз бейнеленген. Банкноттар сериясы қолмен гравировка арқылы және ағылшынның ең көне Harrison & Sons компаниясының мамандарының көмегімен басылды. Бұл орден компанияға дүниежүзілік даңқ әкелді және ерекше марапат – Ұлыбритания Королевасының Алтын белгісін алды. Теңге Ұлыбританиядағы ең үздік экспорттық өнім деп танылды. Еліміздің ұлттық валютасы 1995 жылдың мамыр айына дейін шетелде басып шығарылды. 1995 жылы 18 мамырда жеке банкнот фабрикасы ашылғаннан кейін Қазақстанда барлық теңге номиналдары шығарылды.
Көкшетау қаласының мемлекеттік архив3нде ұлттық валютаның және 1898-1993 жылдардағы банкноттардың шағын коллекциясы бар. Жыл сайын 15 қарашада бұл жинақ Мемлекеттік архивке келушілер назарына ұсынылатын. Биылғы жылы қазіргі эпидемиологиялық жағдайға байланысты бұл топтама онлайн режимінде көрсетілуде.
