Наурыз
Наурыз — бұл көктем мейрамы, көптеген халықтарда Жаңа жыл басталуының мейрамы. Осы күндi тойлау дәстүрлерi өте ерте ғасырларға кетедi, Наурыз — пұтқа табынушылық мейрамы болғандықтан, негiзгi әлемдiк дiндердiң қалыптасқаннан көп уақыт бұрын пайда болған. Ғалымдардың есептерi бойынша Наурыз мейрамына бiрнеше мың жыл. Наурыз — күн күнтiзбесi бойынша Жаңа жылдың жаңарту және басталу мейрамы. Осы күнi табиғат оянады, жерге жақсылық пен береке түседi деп саналады, ал ешбiр жындар адамдардың тұрғын үйлерiне кiре алмайды. Наурыз — нұр шашқан және көңiлдi мейрам. Наурыз көктемгi күн мен түннiң теңелу күнiне, күнұзақтығы түнге жуық болғанда. «наурыз» сөзiнiң өзi екiежелгi иран негiздерiнен құрылған: «ноу» — жаңа және «роуз» — күн. Осы мейрам туралы аңыздарға сай, Наурыз алдындағы түн де өте маңызды болып табылады. Түнгi уақытта жер үстiнде Бақыт жүредi, ал таңертең жерге береке, жақсылық пен мейiрбандық түседi. Наурыз алдындағы түндi сонымен қатар Бақыт Түнi деп атайды. Мейiрiмдi рухтардың келуiне сенiмнен басқа, Наурыз тойлануы дәл көктем уақытында табиғат жаңартуы мен жаңа жылдық кезеңнiң басталуымен байланысты. Дәл сол күннен ағаштарда гүлдер шығады, дала жасыл шөппен және жаңа шөптермен басылады, олар жануарларға қорек және сәйкесiнше, адамдарға ас бередi. Нұр шашқан мейрам бейбiтшiлiк пен береке күнi ретiнде әрдайым шуылдаған халықтық сайрандарымен, әр түрлi спорттық пәндер мен өнердегi жарыстармен атап өтiледi, сонымен қатар мол тамақпен. Осы күнi жайылған, мерекелiк үстелде, мiндеттi түрде салттық тағам болу керек, әдетте еттен. Мысалы, қазақтарда сондай тағам «Наурыз көже» деп табылады, ол өз құрамымен адамға қажет, өмiрдiң жетi элементiн бiлдiредi. Осы «наурыз көжеге» кiредi: ет пен май, су мен тұз, ұн мен тұқымдастар, сонымен қатар сүт. Бұл тамақ оны жейтiн барлықтарына ерекше күш беру қажет, ал «Наурыз көже» дайындалатын, үлкен қазан, бiрлiктi бiлдiредi. Дәстүрлi «Көкшетау қаласының мемлекеттiк архивi» КММ мерекенi өткiздi. Мерекелiк көңiл күй, шаттық және шат күлкi нұр шашқан мейрам қарсаңында. Қазақ халқының дәстүрлерi мен әдет-ғұрыптарын дәрiптеу үшiн мемлекеттiк архивте бөлiмдер арасында байқау өткiзiлдi. Мемлекеттiк архивтiң әрбiр бөлiмi үш ауылға бөлiндi, олардың әрқайсысында театрланған түрде беташар, баланы қырқынан шығару, тұсау кесу әдеп-ғұрыптары көрсетiлген болатын. Әрбiр ауылда мерекелiк дастархан жайылған болатын. Әрбiр үй иесiнде наурыз көженiң өз қайталанбас дәмi. Музыка естiлдi. Қонақтарды дәстүрлi шашумен қарсы алған. Барлықтары ұлттық қазақ костюмдерде болған. Бағалар номинациялар бойынша қойылған: костюмдер, әдеп-ғұрып, асүй. Барлықтары үздiк дайындалғандықтан, қазылар алқасына әлдекiмдi артық көруге қиын болған. Барлық бөлiмдерге басшылықтан естелiк жүлделер табысталған болатын: электр шәйнек, сағат. Кейiн барлықтар үшiн ортақ дастархан жайылған болатын.
Мақалың шыққан күні: 24.03.2017 17:16
Парақтағы соңғы өзгерістер: 24.03.2017 18:03
Қаралым саны: 4766
